Reklama
Znajdź
2024
1 | stycznia | Nowy Rok Nowy Rok – międzynarodowe święto przypadające 1 stycznia każdego roku (w kalendarzu gregoriańskim), w Polsce jest to dzień wolny od pracy. W powszechnie przyjętym zwyczaju obchodzenie święta należy rozpocząć od otworzenia butelki szampana o północy z dnia 31 grudnia na 1 stycznia następnego roku. Dzień poprzedzający Nowy Rok nosi w polskiej tradycji miano Sylwestra.
Zwyczaj rozpoczynania nowego roku od pierwszego dnia stycznia wprowadził w swej reformie kalendarzowej Gaius Iulius Caesar (Juliusz Cezar). Rzymianie czcili w ten dzień Janusa, boga bram, drzwi i początków. Wiele języków, w tym angielski i niemiecki przejęły właśnie od Janusa nazwę miesiąca styczeń (ang. January). Wcześniej Rzymianie nowy rok witali 1 marca. |
5 | lutego | Dzień Jedności |
12 | maja | Wniebowstąpienie Pańskie Wniebowstąpienie Pańskie – wstąpienie do nieba zmartwychwstałego Jezusa Chrystusa. Jako święto chrześcijańskie obchodzone corocznie 40 dni po Zmartwychwstaniu Pańskim. W Polsce uroczystość tę - zgodnie z dekretem watykańskiej Kongregacji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów - od 2004 r. obchodzimy w VII Niedzielę Wielkanocną.
Wniebowstąpienie jest ukoronowaniem i zakończeniem życia ziemskiego Jezusa i Jego triumfem. W dziesięć dni po Wniebowstąpieniu chrześcijanie świętują Zesłanie Ducha Świętego.
Jezus przez 40 dni po swoim zmartwychwstaniu przebywał wśród uczniów. Po upływie tego czasu Apostołowie udali się razem na Górę OLiwną (tego miejsca nie podają ewangelie, tylko tradycja). W obecności uczniów Jezus uniósł się w górę i zniknął.
Wniebowstąpienie Jezusa Chrystusa opisują: Ewangelia Marka 16:19, Ewangelia Łukasza 24:50-51 oraz Dzieje Apostolskie 1:9-11.
Kościół Katolicki dla upamiętnienia wniebowstąpienia Jezusa ustanowił święto Wniebowstąpienia Pańskiego, obchodzone 40 dni po święcie Wielkanocy. Schizma z Kościołem Prawosławnym oraz zmiany w kalendarzu spowodowały, że data obchodzenia tego święta jest różna dla tych dwóch wyznań. Daty różnią się w zależności od konkretnego kraju i roku. W szczególności dekretem Kongregacji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów z dnia 4 marca 2003 r. katolicy w Polsce od roku 2004 obchodzą święto Wniebowstąpienia w VII Niedzielę Wielkanocną, czyli 6 tygodni po Wielkanocy.
Używana na zachodzie łacińska nazwa ascensio kładzie nacisk na to, że wniebowstąpienie Jezusa dokonało się własną mocą. Święty Augustyn podkreśla ten fakt stwierdzając, że "Nikt nie wstąpił do nieba poza Tym, który z nieba zstąpił, Synem Człowieczym, który jest w niebie" (Sermo de Ascensione Domini), prawosławni używają biblijnej, greckiej formy analepsis (wzięcie do góry, ros. Вознесение).
Ostatnio Wniebowstąpienie przenoszone jest przez krajowe konferencje episkopatów na niedzielę po tradycyjnym czwartku Wniebowstąpienia. W Polsce decyzję taką podjęła Kongregacja do Spraw Kultu Bożego i Dyscyplin Sakramentów 4 marca 2003 roku (udzielamy pozwolenia, aby obchodzenie Uroczystości Wniebowstąpienia Pańskiego było przypisane do następującej po nim siódmej niedzieli Wielkanocy). Pierwszy raz święto w nowym terminie obchodzono w 2004 roku.
Święto Wniebowstąpienia Pańskiego (obchodzone w czwartek) jest dniem ustawowo wolnym od pracy i nauki dla członków: Kościoła Ewangelicko-Reformowanego i Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego (od 1994), Kościoła Ewangelicko-Metodystycznego i Kościoła Chrześcijan Baptystów (od 1995) oraz Kościoła Zielonoświątkowego (od 1997). |
1 | lipca | Święto Niepodległości |
15 | sierpnia | Wniebowzięcie NMP Wniebowzięcie Najświętszej Marii Panny (łac. Assumptio Beatae Mariae Virginis in coelum) – przedmiot wiary dotyczącej wzięcia do nieba z ciałem i duszą Najświętszej Marii Panny po dopełnieniu biegu jej ziemskiego życia. Dogmat ten uznawany jest w Kościele rzymskokatolickim i innych Kościołach w unii z Rzymem. Według teologii rzymskokatolickiej Jezus Chrystus własną mocą wstąpił do nieba, Najświętsza Maryja Panna mocą Bożą została wzięta do nieba. Prawosławie Wniebowzięcie NMP uznaje pod nazwą Zaśnięcia Najświętszej Marii Panny. W teologii prawosławnej Wniebowzięcie Marii wypływa z faktu, że jest Matką Jezusa-Życia, który po Jej śmierci zabiera Ją do nieba. Śmierć Chrystusa była dobrowolna, natomiast śmierć Jego Matki była zgodna z ogólnym prawem natury.
Wniebowzięcie Najświętszej Marii Panny jest również przedmiotem dogmatu Kościoła katolickiego, ogłoszonego w konstytucji apostolskiej Munificentissimus Deus (Najszczodrobliwszy Bóg) w 1950 roku przez papieża Piusa XII. Dogmat ten stwierdza, że po zakończeniu swojego ziemskiego życia Najświętsza Maryja Panna została z ciałem i duszą wzięta do wiecznej chwały. Kościoły wschodnie od V wieku obchodziły koimesis (gr. zaśnięcie) Najświętszej Marii Panny. Wniebowzięcie zajęło miejsce Zaśnięcia, kiedy w VII wieku przyjęte zostało to święto w Rzymie. |
13 | października | Dzień Rwagasore Rocznica zamachu na księcia Louis'a Rwagasore. W 1961 r., pod naciskiem ze strony miejscowej ludności i społeczności międzynarodowej Belgowie zgodzili się na przeprowadzenie wolnych wyborów do parlamentu kolonii Urundi. Zwyciężyła je zdecydowanie „Unia na rzecz postępu” (UPRONA) zdobywając 80 procent głosów. UPRONA była partią radykalnie niepodległościową, kierującą się kategoriami ponadplemiennymi. Na jej czele stał książę Louis Rwagasore, najstarszy syn króla Mwambutsy IV. Po zwycięstwie wyborczym Rwagasore został ogłoszony premierem, z mandatem przewidującym szybkie ogłoszenie niepodległości przez Burundi. Zaledwie dwa tygodnie później został on jednak zamordowany. |
21 | października | Dzień Ndadaye Melchior Ndadaye (ur. 28 marca 1953 zm. 21 października 1993) – burundyjski polityk. Pochodził z plemienia Hutu. Był przywódcą opozycyjnego Frontu na Rzecz Demokracji w Burundi (FRODEBU). W pierwszych demokratycznych wyborach prezydenckich w czerwcu pokonał rządzącego prezydenta Pierre'a Buyoyę. Urząd głowy państwa objął 10 lipca 1993. Został zamordowany przez rwandyjskiego Tutsi 21 października 1993 podczas próby wojskowego zamachu stanu. Po jego śmierci w kraju wybuchła krwawa wojna domowa, która pochłonęła ponad 300 tys. ofiar. |
1 | listopada | Wszystkich Świętych Uroczystość Wszystkich Świętych wywodzi się głównie z czci oddawanej męczennikom, którzy oddali swoje życie dla wiary w Chrystusa, a których nie wspomniano ani w martyrologiach miejscowych, ani w kanonie Mszy Świętej.
W III wieku rozpowszechniła się tradycja przenoszenia całych relikwii świętych, lub ich części, na inne miejsca. W ten sposób chciano podkreślić, że święci są własnością całego Kościoła. Kiedy w 610 papież Bonifacy IV otrzymał od cesarza starożytną świątynię pogańską Panteon, kazał złożyć tam liczne relikwie i poświęcił tę budowlę na kościół pod wezwaniem Matki Bożej Męczenników. Od tego czasu oddawano cześć wszystkim zmarłym męczennikom, w dniu 1 maja.
Grzegorz III w 731 przeniósł tę uroczystość na dzień 1 listopada, a w 837 papież Grzegorz IV rozporządził, aby odtąd 1 listopada był dniem poświęconym pamięci nie tylko męczenników, ale wszystkich świętych Kościoła katolickiego. Jednocześnie na prośbę cesarza Ludwika Pobożnego rozszerzono to święto na cały Kościół. |
25 | grudnia | Boże Narodzenie Boże Narodzenie, Uroczystość Narodzenia Pańskiego – w tradycji chrześcijańskiej to święto upamiętniające narodziny Jezusa Chrystusa. Jest to liturgiczne święto stałe, przypadające na 25 grudnia (wg kalendarza gregoriańskiego). Boże Narodzenie poprzedzone jest okresem trzytygodniowego oczekiwania (dokładnie czterech niedziel), zwanego adwentem.
W Kościołach, które nadal celebrują liturgię według kalendarza juliańskiego (tzw. Kościoły wschodnie, głównie Kościół prawosławny), Boże Narodzenie przypada obecnie 6 stycznia.
W niektórych Kościołach chrześcijańskich święta Bożego Narodzenia zaczynają się od dnia poprzedzającego rocznicę narodzin Jezusa - Wigilii (wieczór 24 grudnia), zwanej w Polsce regionalnie Gwiazdką lub Godami. W dniu tym tradycją w Polsce jest post jakościowy (bezmięsny, w pewnych regionach kraju jest to post ścisły). Punktem kulminacyjnym dnia jest uroczysta kolacja, do której tradycja nakazywała zasiadać po pojawieniu się na niebie pierwszej gwiazdki, na pamiątkę gwiazdy prowadzącej Trzech Króli do stajenki.
Świętowanie Wigilii, ani tradycyjny post w tym dniu nie są wspólne wszystkim chrześcijanom, np. protestanci nie zachowali specjalnych przepisów odnośnie do jedzenia lub niejedzenia mięsa. Chrześcijan prawosławnych obowiązuje w tym dniu ścisły post, aż do kolacji wigilijnej. Warto mimo to odnotować, że w Polsce również i mniejszości wyznaniowe przestrzegają wigilijnego postu ze względu na specyficzną tradycję naszego kraju. Obowiązek postu zniesiono w Kościele katolickim w roku 1983 (Nowy kodeks prawa kanonicznego), w Polsce episkopat podtrzymywał post wigilijny specjalnym dokumentem aż do roku 2003 - obecnie post w Wigilię jest jedynie zalecany.
Polska literatura kulinarna (np. Lemnis Vitry) podaje, że liczba gości w czasie wieczerzy wigilijnej powinna być parzysta (plus jeden talerz dla nieobecnych/zmarłych/niespodziewanych przybyszów/Dzieciątka). Natomiast nie ma zgodności co do liczby potraw: według niektórych źródeł powinna ona wynosić 12, zaś w innych podkreśla się, że winna być nieparzysta, generalnie 13 u magnatów, 11 u szlachty, 9 u mieszczaństwa. Te 13 potraw jest górną granicą. Ale według księcia J. O. Radziwiłła, można spróbować wszystkich ryb, które są liczone jako jedno danie.
O północy w kościołach rzymskokatolickich rozpoczyna się uroczysta msza zwana Pasterką. Następny dzień (25 grudnia) jest nazywany Bożym Narodzeniem, a 26 grudnia to w Polsce drugi dzień świąt obchodzony na pamiątkę św. Szczepana, pierwszego męczennika za wiarę chrześcijańską. Kolorem liturgicznym w okresie Bożego Narodzenia jest kolor biały.
W krajach o tradycji katolickiej, prawosławnej i protestanckiej pierwszy dzień Bożego Narodzenia jest dniem wolnym od pracy. W większości krajów wolny od pracy jest również drugi dzień Bożego Narodzenia (w Wielkiej Brytanii zwany Boxing Day). |
San Marino | Rosja | Macedonia | Bośnia i Hercegowina | Czarnogóra | Azerbejdżan | Wietnam | Turkmenistan | Syria | Pakistan | Korea Północna | Katar | Jemen | Gruzja | Cypr | Dżibuti | Burundi | Libia | Lesotho | Komory | Gwinea Bissau | Ghana | Mauretania | Somalia | Sierra Leone | Samoa | Meksyk | Salwador | St Lucia | Saint Kitts i Nevis