Reklama
Znajdź
2024
1 | stycznia | Nowy Rok Nowy Rok – międzynarodowe święto przypadające 1 stycznia każdego roku (w kalendarzu gregoriańskim), w Polsce jest to dzień wolny od pracy. W powszechnie przyjętym zwyczaju obchodzenie święta należy rozpocząć od otworzenia butelki szampana o północy z dnia 31 grudnia na 1 stycznia następnego roku. Dzień poprzedzający Nowy Rok nosi w polskiej tradycji miano Sylwestra.
Zwyczaj rozpoczynania nowego roku od pierwszego dnia stycznia wprowadził w swej reformie kalendarzowej Gaius Iulius Caesar (Juliusz Cezar). Rzymianie czcili w ten dzień Janusa, boga bram, drzwi i początków. Wiele języków, w tym angielski i niemiecki przejęły właśnie od Janusa nazwę miesiąca styczeń (ang. January). Wcześniej Rzymianie nowy rok witali 1 marca. |
6 | stycznia | Epifania W chrześcijaństwie epifania to liturgiczna nazwa święta obchodzonego 6 stycznia (w kościołach wschodnich obchodzonego 19 stycznia – 6 stycznia starego stylu, Jordan), które wprowadzono na początku IV wieku na Wschodzie w celu wyparcia popularnego święta narodzin Aiona. We wczesnym chrześcijaństwie ten dzień obchodzony był jako święto Bożego Narodzenia (w Apostolskim Kościele Ormiańskim jest tak do dzisiaj). Była więc to rocznica objawienia się Boga całemu światu. Po Konstantynie Boże Narodzenie utożsamiono ze świętem narodzin Niezwyciężonego Słońca obchodzonym w najkrótszy dzień roku, a 6 stycznia stał się obecnym świętem „Trzech Króli”, które interpretuje się jako objawienie się Boga ludom nieżydowskim, pogańskim, reprezentowanym przez mędrców ze wschodu.
Pod wpływem prawdopodobnie gnostycyzmu święto epifanii zaczęto uznawać także za pamiątkę chrztu Jezusa w Jordanie, z czasem jednak na Zachodzie przeważyły inne wątki teofanii Chrystusa, by ostatecznie stać się tam właśnie świętem „Trzech Króli”. W tradycji prawosławnej do dzisiaj święto Objawienia Pańskiego i Epifanii utożsamiane jest z Chrztem Pańskim. |
10 | lutego | Karnawał |
11 | lutego | Karnawałowy wtorek |
28 | marca | Wielki Czwartek W kościołach parafialnych ma miejsce tylko jedna uroczysta msza sprawowana wieczorem - Msza Wieczerzy Pańskiej, która rozpoczyna Triduum Paschalne. W jej trakcie po Gloria milkną organy, dzwony i dzwonki, zamiast których używa się kołatek aż do Liturgii Paschalnej, w sobotę po zmierzchu. W niektórych kościołach odbywa się obrzęd obmycia nóg dwunastu mężczyznom, czyli tzw. "Mandatum". Podczas Mszy Wieczerzy Pańskiej konsekruje się dostateczną ilość komunikantów tak, by wystarczyły na dzień obecny i następny (w Wielki Piątek nie ma Mszy św.). Po zakończeniu Najświętszy Sakrament przenosi się do kaplicy adoracji, zwanej dawniej "Ciemnicą" (na pamiątkę uwięzienia Jezusa po Ostatniej Wieczerzy), gdzie adoruje się go do późnych godzin nocnych i przez cały następny dzień. Po zakończeniu liturgii z ołtarza zdejmuje się świece, mszał, krzyż, obrusy.
W Wielki Czwartek w kościołach katedralnych ma miejsce uroczysta Msza święta sprawowana w godzinach porannych przez biskupa diecezjalnego wraz z prezbiterami. Nazywana jest ona Mszą Krzyżma, ponieważ podczas niej poświęcane są nowe oleje przeznaczone do namaszczeń: podczas chrztu, bierzmowania, sakramentu kapłaństwa oraz przy namaszczeniu chorych. W trakcie tej Mszy odbywa się odnowienie przyrzeczeń kapłańskich. |
29 | marca | Wielki Piątek Wielki Piątek – w chrześcijaństwie dzień stanowiący część Triduum Paschalnego, w którym wspomina się mękę i śmierć Jezusa Chrystusa.
Wielki Piątek to jedyny dzień w roku, w którym Kościół katolicki nie sprawuje ofiary mszy. Wyjątkowo, w 2009 roku Stolica Apostolska wyraziła zgodę na sprawowanie przez kard. Tarcisio Bertone w tym dniu mszy świętej pogrzebowej za ofiary trzęsienia ziemi w rejonie L'Aquili we Włoszech. Wielki Piątek jest dniem najgłębszej żałoby; dniem skupienia, powagi, wzmożonej pobożności i gorliwych praktyk religijnych. Tego dnia obowiązuje post ścisły. W Wielki Piątek odprawiane są nabożeństwa Drogi Krzyżowej. |
19 | kwietnia | Lądowanie 33 patriotów (orientalnych) |
1 | maja | Święto Pracy Święto Pracy (właściwie Międzynarodowy Dzień Solidarności Ludzi Pracy, popularnie zwany 1 Maja) – międzynarodowe święto klasy robotniczej, obchodzone od 1890 corocznie 1 maja. W Polsce święto państwowe ustawowo wolne od pracy.
Święto wprowadziła w 1889 II Międzynarodówka dla upamiętnienia wydarzeń, które miały miejsce w pierwszych dniach maja 1886 r. w Chicago, w Stanach Zjednoczonych podczas strajku będącego częścią ogólnokrajowej kampanii na rzecz wprowadzenia 8-godzinnego dnia pracy. |
18 | maja | Bitwa pod Las Piedras Bitwa pod Las Piedras pomiędzy Urugwajem a Brazylią zakończyła wojnę w 1828 roku. |
22 | czerwca | Urodziny José Artigasa José Gervasio Artigas (19 czerwca 1764 - 23 września 1850) - urugwajski bohater narodowy.
Artigas był przywódcą powstania antyhiszpańskiego z lat 1808-1811, a następnie (do 1820) uczestnikiem walk z Argentyną i Brazylią o niepodległość Urugwaju. |
18 | lipca | Proklamacja pierwszej konstytucji W 1951, po tym jak Parlament się rozwiązał, utworzono rząd kolegialny. |
25 | sierpnia | Święto Niepodległości uznanie niepodległości przez Brazylię w 1825 |
14 | października | Dzień Krzysztofa Kolumba Krzysztof Kolumb, kat. Cristòfor Colom, wł. Cristoforo Colombo, hiszp. Cristóbal Colón (ur. prawdopodobnie pomiędzy 25 sierpnia a 31 października 1451 roku w Genui, zm. 20 maja 1506 roku w Valladolid) – europejski żeglarz i nawigator. Kapitan wyprawy, która płynęła na trzech okrętach Santa María, Niña i Pinta pod flagą Kastylii w poszukiwaniu zachodniej drogi morskiej do Indii. Jako pierwsza wyprawa w historii nowożytnych odkryć geograficznych pokonała zwrotnikowy Ocean Atlantycki i 12 października 1492 dotarła do Indii Zachodnich (Antyli) u wybrzeży Ameryki – kontynentu nieznanego w ówczesnej Europie. Za dokonania został mianowany admirałem i pierwszym namiestnikiem hiszpańskich kolonii w Ameryce Środkowej, organizatorem i kapitanem czterech odkrywczych wypraw transatlantyckich z Hiszpanii do Ameryki. |
2 | listopada | Dzień Zaduszny Dzień Zaduszny - nazwa chrześcijańskiego święta wspomnienia wiernych zmarłych, przypadające 2 listopada. Obchody Dnia Zadusznego zapoczątkował w chrześcijaństwie w roku 998 św. Odilon, opat z Cluny, jako przeciwwagę dla pogańskich obrządków czczących zmarłych. Na dzień modłów za dusze zmarłych — stąd nazwa „Zaduszki” — wyznaczył pierwszy dzień po Wszystkich Świętych. W XIII wieku ta tradycja rozpowszechniła się w całym Kościele katolickim. W XIV wieku zaczęto urządzać procesje na cmentarz do czterech stacji. Przy stacjach odmawiano modlitwy za zmarłych i śpiewano pieśni żałobne. Piąta stacja odbywała się już w kościele, po powrocie procesji z cmentarza. |
25 | grudnia | Boże Narodzenie Boże Narodzenie, Uroczystość Narodzenia Pańskiego – w tradycji chrześcijańskiej to święto upamiętniające narodziny Jezusa Chrystusa. Jest to liturgiczne święto stałe, przypadające na 25 grudnia (wg kalendarza gregoriańskiego). Boże Narodzenie poprzedzone jest okresem trzytygodniowego oczekiwania (dokładnie czterech niedziel), zwanego adwentem.
W Kościołach, które nadal celebrują liturgię według kalendarza juliańskiego (tzw. Kościoły wschodnie, głównie Kościół prawosławny), Boże Narodzenie przypada obecnie 6 stycznia.
W niektórych Kościołach chrześcijańskich święta Bożego Narodzenia zaczynają się od dnia poprzedzającego rocznicę narodzin Jezusa - Wigilii (wieczór 24 grudnia), zwanej w Polsce regionalnie Gwiazdką lub Godami. W dniu tym tradycją w Polsce jest post jakościowy (bezmięsny, w pewnych regionach kraju jest to post ścisły). Punktem kulminacyjnym dnia jest uroczysta kolacja, do której tradycja nakazywała zasiadać po pojawieniu się na niebie pierwszej gwiazdki, na pamiątkę gwiazdy prowadzącej Trzech Króli do stajenki.
Świętowanie Wigilii, ani tradycyjny post w tym dniu nie są wspólne wszystkim chrześcijanom, np. protestanci nie zachowali specjalnych przepisów odnośnie do jedzenia lub niejedzenia mięsa. Chrześcijan prawosławnych obowiązuje w tym dniu ścisły post, aż do kolacji wigilijnej. Warto mimo to odnotować, że w Polsce również i mniejszości wyznaniowe przestrzegają wigilijnego postu ze względu na specyficzną tradycję naszego kraju. Obowiązek postu zniesiono w Kościele katolickim w roku 1983 (Nowy kodeks prawa kanonicznego), w Polsce episkopat podtrzymywał post wigilijny specjalnym dokumentem aż do roku 2003 - obecnie post w Wigilię jest jedynie zalecany.
Polska literatura kulinarna (np. Lemnis Vitry) podaje, że liczba gości w czasie wieczerzy wigilijnej powinna być parzysta (plus jeden talerz dla nieobecnych/zmarłych/niespodziewanych przybyszów/Dzieciątka). Natomiast nie ma zgodności co do liczby potraw: według niektórych źródeł powinna ona wynosić 12, zaś w innych podkreśla się, że winna być nieparzysta, generalnie 13 u magnatów, 11 u szlachty, 9 u mieszczaństwa. Te 13 potraw jest górną granicą. Ale według księcia J. O. Radziwiłła, można spróbować wszystkich ryb, które są liczone jako jedno danie.
O północy w kościołach rzymskokatolickich rozpoczyna się uroczysta msza zwana Pasterką. Następny dzień (25 grudnia) jest nazywany Bożym Narodzeniem, a 26 grudnia to w Polsce drugi dzień świąt obchodzony na pamiątkę św. Szczepana, pierwszego męczennika za wiarę chrześcijańską. Kolorem liturgicznym w okresie Bożego Narodzenia jest kolor biały.
W krajach o tradycji katolickiej, prawosławnej i protestanckiej pierwszy dzień Bożego Narodzenia jest dniem wolnym od pracy. W większości krajów wolny od pracy jest również drugi dzień Bożego Narodzenia (w Wielkiej Brytanii zwany Boxing Day). |
Słowacja | Niemcy | Grecja | Francja | Estonia | Armenia | Sri Lanka | Oman | Malezja | Cypr | Dżibuti | Burkina Faso | Liberia | Komory | Gambia | Republika Zielonego Przylądka | Nigeria | Zambia | Tunezja | Suazi | Samoa | Posiadłości nowozelandzkie: Tokelau | Posiadłości australijskie: Norfolk | Nowa Zelandia | Posiadłość brytyjska: Pitcairn | Bermudy | Surinam | Ekwador | Kostaryka | Panama