Reklama
Znajdź
2024
1 | stycznia | Nowy Rok (Año Nuevo) Nowy Rok – międzynarodowe święto przypadające 1 stycznia każdego roku (w kalendarzu gregoriańskim), w Polsce jest to dzień wolny od pracy. W powszechnie przyjętym zwyczaju obchodzenie święta należy rozpocząć od otworzenia butelki szampana o północy z dnia 31 grudnia na 1 stycznia następnego roku. Dzień poprzedzający Nowy Rok nosi w polskiej tradycji miano Sylwestra.
Zwyczaj rozpoczynania nowego roku od pierwszego dnia stycznia wprowadził w swej reformie kalendarzowej Gaius Iulius Caesar (Juliusz Cezar). Rzymianie czcili w ten dzień Janusa, boga bram, drzwi i początków. Wiele języków, w tym angielski i niemiecki przejęły właśnie od Janusa nazwę miesiąca styczeń (ang. January). Wcześniej Rzymianie nowy rok witali 1 marca. |
6 | stycznia | Trzech Króli (Los Reyes Magos) Trzech Króli, uroczystość Objawienia Pańskiego - święto obchodzone 6 stycznia na pamiątke trzech mędrców którzy udali się do Betlejem, aby oddać pokłon narodzonemu Jezusowi. W pierwszych wiekach chrześcijaństwa wyznaczało ono początek roku liturgicznego. W niektórych regionach Polski czas pomiędzy Bożym Narodzeniem, a świętem Trzech Króli był uważany za tak szczególnie święty, że powstrzymywano się w tym czasie od ciężkich prac.
Święto Trzech Króli należy do pierwszych ustanowionych przez Kościół. W kościele wschodnim znane już w III wieku, natomiast w kościele obrządku zachodniego obchodzone od schyłku IV wieku. Kościół wschodni łączył uroczystość Trzech Króli z Bożym Narodzeniem, obchodzonym jednocześnie jako uroczystość Epifanii, natomiast w kościele rzymskim Trzech Króli jest świętem niezależnym od Bożego Narodzenia. |
28 | marca | Wielki Czwartek (Jueves Santo) W kościołach parafialnych ma miejsce tylko jedna uroczysta msza sprawowana wieczorem - Msza Wieczerzy Pańskiej, która rozpoczyna Triduum Paschalne. W jej trakcie po Gloria milkną organy, dzwony i dzwonki, zamiast których używa się kołatek aż do Liturgii Paschalnej, w sobotę po zmierzchu. W niektórych kościołach odbywa się obrzęd obmycia nóg dwunastu mężczyznom, czyli tzw. "Mandatum". Podczas Mszy Wieczerzy Pańskiej konsekruje się dostateczną ilość komunikantów tak, by wystarczyły na dzień obecny i następny (w Wielki Piątek nie ma Mszy św.). Po zakończeniu Najświętszy Sakrament przenosi się do kaplicy adoracji, zwanej dawniej "Ciemnicą" (na pamiątkę uwięzienia Jezusa po Ostatniej Wieczerzy), gdzie adoruje się go do późnych godzin nocnych i przez cały następny dzień. Po zakończeniu liturgii z ołtarza zdejmuje się świece, mszał, krzyż, obrusy.
W Wielki Czwartek w kościołach katedralnych ma miejsce uroczysta Msza święta sprawowana w godzinach porannych przez biskupa diecezjalnego wraz z prezbiterami. Nazywana jest ona Mszą Krzyżma, ponieważ podczas niej poświęcane są nowe oleje przeznaczone do namaszczeń: podczas chrztu, bierzmowania, sakramentu kapłaństwa oraz przy namaszczeniu chorych. W trakcie tej Mszy odbywa się odnowienie przyrzeczeń kapłańskich. |
29 | marca | Wielki Piątek (Viernes Santo) Wielki Piątek – w chrześcijaństwie dzień stanowiący część Triduum Paschalnego, w którym wspomina się mękę i śmierć Jezusa Chrystusa.
Wielki Piątek to jedyny dzień w roku, w którym Kościół katolicki nie sprawuje ofiary mszy. Wyjątkowo, w 2009 roku Stolica Apostolska wyraziła zgodę na sprawowanie przez kard. Tarcisio Bertone w tym dniu mszy świętej pogrzebowej za ofiary trzęsienia ziemi w rejonie L'Aquili we Włoszech. Wielki Piątek jest dniem najgłębszej żałoby; dniem skupienia, powagi, wzmożonej pobożności i gorliwych praktyk religijnych. Tego dnia obowiązuje post ścisły. W Wielki Piątek odprawiane są nabożeństwa Drogi Krzyżowej. |
31 | marca | Wielkanoc (Domingo de Resurrección) Wielkanoc (Pascha, Niedziela Wielkanocna) — najstarsze i najważniejsze święto chrześcijańskie upamiętniające zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa. Poprzedzający ją tydzień, stanowiący okres wspominania najważniejszych dla wiary chrześcijańskiej wydarzeń, nazywany jest Wielkim Tygodniem. Ostatnie trzy doby tego tygodnia: Wielki Czwartek (wieczór), Wielki Piątek, Wielka Sobota i Niedziela Zmartwychwstania znane są jako Triduum Paschalne (Triduum Paschale). W chrześcijaństwie wprawdzie każda niedziela jest pamiątką zmartwychwstania Chrystusa, ale Niedziela Zmartwychwstania jest z nich najbardziej uroczysta.
Podczas soboru nicejskiego w 325 roku ustalono, że będzie się ją obchodzić w pierwszą niedzielę po pierwszej wiosennej pełni Księżyca. Ta skomplikowana zasada jest w istocie przełożeniem na solarny w swej naturze kalendarz juliański konkretnej daty 14 nisan z religijnego kalendarza hebrajskiego, który jest kalendarzem lunarno-solarnym. Data 14 nisan wyznacza w kalendarzu hebrajskim początek święta Paschy, wokół którego działy się wydarzenia zbawcze. Wielkanoc jest więc świętem ruchomym: może wypaść najwcześniej 22 marca, zaś najpóźniej 25 kwietnia. Z datą Wielkanocy powiązany jest termin większości ruchomych świąt ogólnochrześcijańskich i katolickich, m.in.: Środa Popielcowa, Wielki Post, Triduum Paschalne, Wniebowstąpienie Pańskie, Zesłanie Ducha Świętego, Boże Ciało i inne. Po wprowadzeniu kalendarza gregoriańskiego znów pojawiły się odmienności: w prawosławiu Wielkanoc obchodzi się bowiem zgodnie z kalendarzem juliańskim. |
1 | kwietnia | Poniedziałek Wielkanocny (Lunes de Pascua) Wielkanoc (Pascha, Niedziela Wielkanocna) — najstarsze i najważniejsze święto chrześcijańskie upamiętniające zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa. Poprzedzający ją tydzień, stanowiący okres wspominania najważniejszych dla wiary chrześcijańskiej wydarzeń, nazywany jest Wielkim Tygodniem. Ostatnie trzy doby tego tygodnia: Wielki Czwartek (wieczór), Wielki Piątek, Wielka Sobota i Niedziela Zmartwychwstania znane są jako Triduum Paschalne (Triduum Paschale). W chrześcijaństwie wprawdzie każda niedziela jest pamiątką zmartwychwstania Chrystusa, ale Niedziela Zmartwychwstania jest z nich najbardziej uroczysta.
Podczas soboru nicejskiego w 325 roku ustalono, że będzie się ją obchodzić w pierwszą niedzielę po pierwszej wiosennej pełni Księżyca. Ta skomplikowana zasada jest w istocie przełożeniem na solarny w swej naturze kalendarz juliański konkretnej daty 14 nisan z religijnego kalendarza hebrajskiego, który jest kalendarzem lunarno-solarnym. Data 14 nisan wyznacza w kalendarzu hebrajskim początek święta Paschy, wokół którego działy się wydarzenia zbawcze. Wielkanoc jest więc świętem ruchomym: może wypaść najwcześniej 22 marca, zaś najpóźniej 25 kwietnia. Z datą Wielkanocy powiązany jest termin większości ruchomych świąt ogólnochrześcijańskich i katolickich, m.in.: Środa Popielcowa, Wielki Post, Triduum Paschalne, Wniebowstąpienie Pańskie, Zesłanie Ducha Świętego, Boże Ciało i inne. Po wprowadzeniu kalendarza gregoriańskiego znów pojawiły się odmienności: w prawosławiu Wielkanoc obchodzi się bowiem zgodnie z kalendarzem juliańskim. |
1 | maja | Święto Pracy (Fiesta del Trabajo) Święto Pracy (właściwie Międzynarodowy Dzień Solidarności Ludzi Pracy, popularnie zwany 1 Maja) – międzynarodowe święto klasy robotniczej, obchodzone od 1890 corocznie 1 maja. W Polsce święto państwowe ustawowo wolne od pracy.
Święto wprowadziła w 1889 II Międzynarodówka dla upamiętnienia wydarzeń, które miały miejsce w pierwszych dniach maja 1886 r. w Chicago, w Stanach Zjednoczonych podczas strajku będącego częścią ogólnokrajowej kampanii na rzecz wprowadzenia 8-godzinnego dnia pracy. |
19 | maja | Zielone Świątki - Święto Zesłania Ducha Świętego (Pentecostés) Zesłanie Ducha Świętego – według Dziejów Apostolskich wydarzenie, które miało miejsce 50 dni po Święcie Paschy (48 dni po Wielkiej Nocy). Na zebranych w wieczerniku apostołów, Maryję i niewiasty zstąpił Duch Święty. Apostołowie zaczęli przemawiać w wielu językach (ksenolalia) oraz otrzymali inne dary duchowe – charyzmaty. Wydarzenie to zostało zapowiedziane przez Jezusa przed Jego Wniebowstąpieniem. |
15 | sierpnia | Wniebowstąpienie NMP (Asunción de la Santisima Virgen Maria) Wniebowzięcie Najświętszej Marii Panny (łac. Assumptio Beatae Mariae Virginis in coelum) – przedmiot wiary dotyczącej wzięcia do nieba z ciałem i duszą Najświętszej Marii Panny po dopełnieniu biegu jej ziemskiego życia. Dogmat ten uznawany jest w Kościele rzymskokatolickim i innych Kościołach w unii z Rzymem. Według teologii rzymskokatolickiej Jezus Chrystus własną mocą wstąpił do nieba, Najświętsza Maryja Panna mocą Bożą została wzięta do nieba. Prawosławie Wniebowzięcie NMP uznaje pod nazwą Zaśnięcia Najświętszej Marii Panny. W teologii prawosławnej Wniebowzięcie Marii wypływa z faktu, że jest Matką Jezusa-Życia, który po Jej śmierci zabiera Ją do nieba. Śmierć Chrystusa była dobrowolna, natomiast śmierć Jego Matki była zgodna z ogólnym prawem natury.
Wniebowzięcie Najświętszej Marii Panny jest również przedmiotem dogmatu Kościoła katolickiego, ogłoszonego w konstytucji apostolskiej Munificentissimus Deus (Najszczodrobliwszy Bóg) w 1950 roku przez papieża Piusa XII. Dogmat ten stwierdza, że po zakończeniu swojego ziemskiego życia Najświętsza Maryja Panna została z ciałem i duszą wzięta do wiecznej chwały. Kościoły wschodnie od V wieku obchodziły koimesis (gr. zaśnięcie) Najświętszej Marii Panny. Wniebowzięcie zajęło miejsce Zaśnięcia, kiedy w VII wieku przyjęte zostało to święto w Rzymie. |
12 | października | Święto Narodowe Hiszpanii (Fiesta Nacional / Dia de la Hispanidad) 12 października, czyli Dia de la Hispanidad. Święto państwowe w Hiszpanii i większości krajów Ameryki Płd. W tym dniu obserwator umieszczony w bocianim gnieździe ujrzał ląd, a Krzysztof Kolumb okrył się nieśmiertelną sławą. Upamiętnia odkrycie Ameryki i narodziny Imperium Hiszpańskiego, które właśnie tworzyło się na Półwyspie Iberyjskim dzięki połączeniu różnych niezależnych kraików, w jeden organizm. Niestety po ponad 4 wiekach trwania, Imperium przestaje istniec i określenie “hispanidad” także traci swoje wartości. Od 1913 zaczyna być popularyzowana nazwa Dia de la Raza, co ma określac święto ludności hiszpańskiej i hiszpańskojezycznej w Europie i Ameryce. Ale już od drugiej połowy lat 20-tych, słowo “hispanidad” zaczyna być znów używane w kontekście tego dnia. R. de Maetzu, ówczesny ambasador hiszpański w Argentynie, był człowiekiem który w największym stopniu przyczynił się do powrotu dawnego nazewnictwa. Jego rozprawa pt “Defensa de la Hispanidad” , daje do ręki ważki argument zwolennikom tego dnia, jako święta przypominającego wielkość Hiszpanii. Poźniej idee zawarte w tym traktacie będą również podstawą ideologii falangistów. Do 1958 roku , nie było oficjalnie obchodzone jako “Dia de la Hispanidad”. W tymże to roku uznano : “...mając na względzie wyjątkową ważność tego wydarzenia, tak dla Hiszpanii jak i dla Ameryki, dzień 12 października ustanawia się świętem narodowym zwanym "Dia de la Hispanidad". Koniecznie należy też wspomnieć, że 12 października to dzień Virgen del Pilar. Patronki miasta Zaragoza i formacji Guardia Civil. |
1 | listopada | Wszystkich Świętych (Todos los Santos) Uroczystość Wszystkich Świętych wywodzi się głównie z czci oddawanej męczennikom, którzy oddali swoje życie dla wiary w Chrystusa, a których nie wspomniano ani w martyrologiach miejscowych, ani w kanonie Mszy Świętej.
W III wieku rozpowszechniła się tradycja przenoszenia całych relikwii świętych, lub ich części, na inne miejsca. W ten sposób chciano podkreślić, że święci są własnością całego Kościoła. Kiedy w 610 papież Bonifacy IV otrzymał od cesarza starożytną świątynię pogańską Panteon, kazał złożyć tam liczne relikwie i poświęcił tę budowlę na kościół pod wezwaniem Matki Bożej Męczenników. Od tego czasu oddawano cześć wszystkim zmarłym męczennikom, w dniu 1 maja.
Grzegorz III w 731 przeniósł tę uroczystość na dzień 1 listopada, a w 837 papież Grzegorz IV rozporządził, aby odtąd 1 listopada był dniem poświęconym pamięci nie tylko męczenników, ale wszystkich świętych Kościoła katolickiego. Jednocześnie na prośbę cesarza Ludwika Pobożnego rozszerzono to święto na cały Kościół. |
6 | grudnia | Dzień Konstytucji w Hiszpani (Día de la Constitución) Konstytucja Hiszpanii uchwalona została dnia 31 października 1978 roku przez Nowe Kortezy. 6 grudnia 1978 roku w ogólnonarodowym referendum konstytucja została zatwierdzona i w tym samym roku dnia 27 grudnia podpisana przez króla. Jej uchwalenie było możliwe dzięki demokratycznym przemianom, zapoczątkowanym po śmierci generała Franco uchwaleniem Ustawy na rzecz reformy organicznej, przewidującej głosowanie powszechne do parlamentu i odrzucającej zasadę reprezentacji organicznej. Konstytucja ustanawia gwarancje demokracji politycznej oraz system rządów parlamentarno-gabinetowych. Zgodnością prawa z konstytucją zajmuje się Trybunał Konstytucyjny, powoływany przez króla na 9-letnią kadencję. Parlament Hiszpanii (Kortezy) składa się z Senatu (izba wyższa) i Kongresu Deputowanych (izba niższa). Senat liczy 259 senatorów, a Kongres Deputowanych - 350 członków. Kadencja Kortezów trwa 4 lata. |
8 | grudnia | Święto Niepokalanego Poczęcia NMP (Immaculada) Świętą patronką Hiszpanii jest Dziewica Maryja i okres Świąt Bożego Narodzenia rozpoczyna się oficjalnie 8 grudnia, Świętem Niepokalanego Poczęcia (które jest świętem narodowym). Co roku przed wielką gotycką Katedrą w Sewilli odbywa się ceremonia Los Seises, "taniec sześciu". Obecnie taniec wykonywany jest nie przez sześciu, a przez dziesięciu specjalnie przebranych chłopców. Taniec jest piękny i wzruszający, a polega na wykonaniu starannie zaplanowanych ruchów i gestów. |
25 | grudnia | Boże Narodzenie (Las Navidades) Boże Narodzenie, Uroczystość Narodzenia Pańskiego – w tradycji chrześcijańskiej to święto upamiętniające narodziny Jezusa Chrystusa. Jest to liturgiczne święto stałe, przypadające na 25 grudnia (wg kalendarza gregoriańskiego). Boże Narodzenie poprzedzone jest okresem trzytygodniowego oczekiwania (dokładnie czterech niedziel), zwanego adwentem.
W Kościołach, które nadal celebrują liturgię według kalendarza juliańskiego (tzw. Kościoły wschodnie, głównie Kościół prawosławny), Boże Narodzenie przypada obecnie 6 stycznia.
W niektórych Kościołach chrześcijańskich święta Bożego Narodzenia zaczynają się od dnia poprzedzającego rocznicę narodzin Jezusa - Wigilii (wieczór 24 grudnia), zwanej w Polsce regionalnie Gwiazdką lub Godami. W dniu tym tradycją w Polsce jest post jakościowy (bezmięsny, w pewnych regionach kraju jest to post ścisły). Punktem kulminacyjnym dnia jest uroczysta kolacja, do której tradycja nakazywała zasiadać po pojawieniu się na niebie pierwszej gwiazdki, na pamiątkę gwiazdy prowadzącej Trzech Króli do stajenki.
Świętowanie Wigilii, ani tradycyjny post w tym dniu nie są wspólne wszystkim chrześcijanom, np. protestanci nie zachowali specjalnych przepisów odnośnie do jedzenia lub niejedzenia mięsa. Chrześcijan prawosławnych obowiązuje w tym dniu ścisły post, aż do kolacji wigilijnej. Warto mimo to odnotować, że w Polsce również i mniejszości wyznaniowe przestrzegają wigilijnego postu ze względu na specyficzną tradycję naszego kraju. Obowiązek postu zniesiono w Kościele katolickim w roku 1983 (Nowy kodeks prawa kanonicznego), w Polsce episkopat podtrzymywał post wigilijny specjalnym dokumentem aż do roku 2003 - obecnie post w Wigilię jest jedynie zalecany.
Polska literatura kulinarna (np. Lemnis Vitry) podaje, że liczba gości w czasie wieczerzy wigilijnej powinna być parzysta (plus jeden talerz dla nieobecnych/zmarłych/niespodziewanych przybyszów/Dzieciątka). Natomiast nie ma zgodności co do liczby potraw: według niektórych źródeł powinna ona wynosić 12, zaś w innych podkreśla się, że winna być nieparzysta, generalnie 13 u magnatów, 11 u szlachty, 9 u mieszczaństwa. Te 13 potraw jest górną granicą. Ale według księcia J. O. Radziwiłła, można spróbować wszystkich ryb, które są liczone jako jedno danie.
O północy w kościołach rzymskokatolickich rozpoczyna się uroczysta msza zwana Pasterką. Następny dzień (25 grudnia) jest nazywany Bożym Narodzeniem, a 26 grudnia to w Polsce drugi dzień świąt obchodzony na pamiątkę św. Szczepana, pierwszego męczennika za wiarę chrześcijańską. Kolorem liturgicznym w okresie Bożego Narodzenia jest kolor biały.
W krajach o tradycji katolickiej, prawosławnej i protestanckiej pierwszy dzień Bożego Narodzenia jest dniem wolnym od pracy. W większości krajów wolny od pracy jest również drugi dzień Bożego Narodzenia (w Wielkiej Brytanii zwany Boxing Day). |
Albania | Słowacja | Rumunia | Polska | Malta | Macedonia | Irlandia | Grecja | Chorwacja | Timor Wschodni | Sri Lanka | Pakistan | Kuwejt | Korea Północna | Indie | Gruzja | Cypr | Chiny | Kazachstan | Egipt | Senegal | Nigeria | Zimbabwe | Togo | Posiadłości francuskie: Nowa Kaledonia | Papua-Nowa Gwinea | Nauru | Mikronezja | Gwatemala | Saint Kitts i Nevis