Diwali (lub Dipawali dewanagari दीपावली) to hinduistyczne święto lamp. W Nepalu nazywane również Tihar lub Swanti. Sanskryckie słowo "dipa" znaczy lampa; a "awali"- rząd, więc dipawali znaczy rząd lamp. Zapalenie lampy to metafora zwycięstwa światła nad ciemnością, dobra nad złem. Dlatego też iluminacje świetlne są główną atrakcją tego święta. Najważniejszym symbolem Diwali są lampki oliwne z wypalanej gliny, które są zapalane przed każdym domem, aby powitać Lakszmi, boginię szczęścia i dobrobytu. Oprawę święta stanowią także sztuczne ognie, fajerwerki i dekoracje kwiatowe. Diwali jest obchodzone z wielkim rozmachem, to czas radości, prezentów i rodzinnych spotkań, a także uczestnictwa w specjalnie przygotowanych z tej okazji wydarzeniach kulturalnych. Jest ono jednym z najważniejszych tradycyjnych świąt obchodzonych w całych Indiach, jest to okazja do spotkania się w gronie przyjaciół, rodziny oraz wspólnego radowania się ze zwycięstwa światła nad siłami ciemności. Diwali to święto światła i radości, oznajmia nadejście Nowego Roku. Diwali jest świętem ruchomym i trwa teoretycznie pięć dni. Przerwa w nauczaniu uniwersyteckim pozwala na niemalże miesięczne wakacje. Rodzinny charakter święta skłania do odwiedzenia krewnych. Duch Diwali wygasa, gdy już wszystkich krewnych, znajomych oraz sąsiadów obdarowano słodyczami.

„Potrójnie błogosławione” święto upamiętnia rocznicę urodzin Buddy i jest połączone z uroczystościami poświęconymi oświeceniu i osiągnięciu nirwany. Odbywa się zawsze podczas pełni księżyca (zazwyczaj V, czasami kon. IV lub pocz. VI). Ulicami większych miast, takich jak np. Gangtok (Sikkim), maszeruje procesja zakonników niosących Księgi Święte. Vesak, Wesak - syngaleska nazwa najważniejszego buddyjskiego święta, obchodzonego w wielu krajach Azji. Inne wersje nazwy: pali Vaisākha, sanskryt वैशाख trl, Vaiśākha; hindi: बैसाख trl. Baisākh, chiński 佛誕 fó dàn, tajski, วิศาขบูชา Visakha Puja, wietnamski Phật Đản, japoński 花祭 Hanamatsuri. Święto związane jest z dniem narodzin, oświecenia i śmierci Buddy, według tradycji przypadającym podczas majowej pełni księżyca, zgodnie z kalendarzem lunarnym zwanej Vaiśākha purnima, czyli pełnia księżyca miesiąca Vaiśākha. W Indiach dzień ten stanowi święto narodowe, znane pod nazwą Buddha Jayanti (dosłownie "Narodziny Buddy")

Holi nazywa się inaczej świętem wiosny, gdyż obchodzone jest wtedy, gdy cała przyroda jest w pełnym rozkwicie. Jest to chyba najbardziej żywiołowy ze wszystkich indyjskich festiwali. Istotą tego święta jest szalona, szampańska zabawa, a społecznym przyzwoleniem i aprobatą cieszą się zachowania, które w każdy inny dzień uznane by były za niestosowne. Wszyscy bawią się na ulicach tańcząc w rytm tradycyjnej muzyki oraz filmowych przebojów (zwłaszcza tych związanych z Holi), śpiewają na całe gardło i płatają sobie nawzajem figle. Do panującego klimatu dzikiej zabawy przyczyniają się również powszechnie akceptowane tego dnia używki, konopię indyjską dodaje się praktycznie do wszystkich przysmaków i napoi tradycyjnie serwowanych w Holi. Holi jest chyba jedynym hinduskim świętem, z którym nie jest związana żadna tradycyjna modlitwa lub nabożeństwo. Może właśnie to pomaga utrzymać jego silnie integracyjny charakter. Wszelkie bariery i podziały nie mają wówczas wielkiego znaczenia, wszyscy bawią się razem. Entuzjazm starszych osób często jest znacznie większy niż młodych, gdy zapominają o różnicach wieku i podążają w zabawie za głosem serca. Również muzułmanie i wyznawcy innych religii przyłączają się do upojonego tłumu bawiącego się na ulicach. HOLIKA DAHAN Dzień poprzedzający Holi nosi nazwę Holika Dahan. Najważniejszym elementem obchodów tego dnia jest palenie wielkich ognisk, zwanych Holika. Zwyczaj ten podkreśla zwycięstwo prawdziwej pobożności i oddania nad występkiem i związany jest z popularną legendą: Zarozumiały król demonów, Hiranyakashyapa, podbił całą ziemię. Uważał się za boga i zażądał by wszyscy mieszkańcy jego królestwa oddawali cześć tylko jemu. Jednak syn króla, Prahlad, został wyznawcą Wisznu i do niego wznosił pełne uwielbienia modły. Hiranyakashyapa próbował zabić syna na kilka różnych sposobów, lecz Wisznu zawsze przychodził Prahladowi z pomocą. W końcu wściekły Hiranyakashyapa postanowił zgładzić syna z pomocą swojej siostry, Holiki. Holika otrzymała swego czasu błogosławieństwo, które czyniło ją odporną na działanie ognia. Podstępem namówiła Prahlada, by usiadł jej na kolanach, wzięła go na ręce i wraz z nim weszła na płonący stos. Nie wiedziała jednak, że dar działa tylko wtedy, gdy wchodzi w płomienie sama, jej podły zamiar zamordowania bratanka sprawił, że spaliła się na popiół, podczas gdy Prahlad, który oddał się w opiekę Wisznu i intonował hymny na jego cześć, został ocalony. Ogniska rozpalane są na najważniejszych skrzyżowaniach. Drewno zaczyna się zbierać wiele dni przed obchodami, tak że w dzień Holika Dahan na każdym większym skrzyżowaniu usypany jest pokaźny stos. Często też w ognisku umieszcza się podobiznę Holiki. Dzieci obrzucają płonącą kukłę wyzwiskami. W niektórych stanach powszechnym zwyczajem jest ciskanie w ognisko krowim łajnem i wymyślanie podłej Holice od najgorszych. Wiele osób zabiera żar z tych ognisk, by od niego odpalić domowe paleniska. W Gujeracie i Orisie by pozyskać łaski boga ognia, Agni, składa się w ogniskach ofiary z mąki grochowej. Ludzie uważają popioły z ognisk za święte i nakładają je sobie na czoło. W niektórych miejscach istnieje tradycja robienie w przeddzień Holi generalnych porządków i palenie wszelkich starych i brudnych sprzętów. FIGLE I PSOTY Z dniem Holika Dahan związana jest jeszcze inna legenda. W królestwie Prithu (w niektórych wersjach nazwa królestwa to ‘Raghu’) dzieci były bardzo prześladowane przez ogrzycę imieniem Dhundhi. Dhundhi otrzymała od bogów błogosławieństwo, dzięki któremu nie mogła zginąć z rąk ludzi, nie mogła też jej wyrządzić krzywdy żadna broń, zimno, deszcz i upał. Wszystko to czyniło ją praktycznie niepokonaną, miała jednak również słaby punkt. Wisznu rzucił na nią swego czasu klątwę, że spotka ją nieszczęście z powodu rozbestwionych chłopców. Król Prithu poprosił o radę kapłana. Ten powiedział, aby w ostatni dzień zimy młodzi chłopcy usypali stos drewna i suchej trawy, podpalili go z pomocą odpowiednich mantr i okrążyli trzykrotnie klaszcząc w dłonie, śpiewając i wznosząc okrzyki. Ich radosna wrzawa doprowadziła do śmierci Dundhi. Na pamiątkę tego wydarzenia dzieci mogą sobie pozwolić podczas Holi na używanie znacznie bardziej obelżywego języka niż zazwyczaj. Jest też powszechnie przyjętym zwyczajem, że płatają wtedy rozmaite figle. LEGENDA O POOTANIE Kolejna opowieść związana z Holi opowiada o wczesnym dzieciństwie Kryszny. Postać Kryszny jest dość ważna dla Holi i święto jest szczególnie hucznie obchodzone w rejonach, gdzie Kryszna miał spędzić dzieciństwo i młodość. Ogrzyca Pootana miała próbować zabić maleńkiego Krysznę na polecenie jego niegodziwego wuja, Kansy. Pootana przebrana za prostą kobietę, chciała nakarmić niemowlę zatrutym mlekiem z własnej piersi, jednak mały Kryszna wyssał całą jej krew. Nie tylko przeżył zamach, ale też doprowadził do śmierci ogrzycy. Jednak jego skóra przybrała od spożytej trucizny ciemnoniebieski kolor. Ludzie dopatrujący się głównego znaczenia Holi w jego symbolice związanej ze zmianą pór roku, utożsamiają Pootanę z przemijającą zimą. Również podobizna Pootany płonie na stosie w Holika Dahan. ŚWIĘTO KOLORÓW „Festiwal kolorów” to kolejne określenie Holi. Zwyczaj obrzucania się barwnikami jest chyba najbardziej charakterystycznym i najlepiej kojarzonym ze świętem Holi. Ludzie obsypują się kolorowym proszkiem, lub mieszają barwniki z wodą, którą potem oblewają swoje ofiary. Dzieci używają napełnionych kolorową wodą balonów, którymi obrzucają przechodniów. Nieodłącznym rekwizytem Holi jest też prosta polewaczka miotająca strumień barwionej wody na dużą odległość. Kilka dni przed nastaniem Holi sklepy i uliczne stragany wypełniają się kolorowymi barwnikami, co jeszcze bardziej wzmaga podniecene związane z oczekiwaniem na święto. Oczywiście wyjatkowo niecierpliwie czekają na ten dzień dzieci, robią wielkie zapasy barwników, które będę nakładać na rodziców, rodzeństwo i wszystkich przyjaciół. Choć barwniki dostać jest wszędzie bardzo łatwo, niektórzy ludzie zadają sobie trud, by zrobić je samemu. Uzywa się do tego przeważnie kwiatów tesu i palash. Taki barwnik domowej roboty ma nie tylko piękny kolor, ale i zapach. Inna możliwość to kupić barwnik zwany ‘gulal’, dostępny w mocnych odcieniach różu, żółtego, czerwonego i zielonego. Do barwnika dodawany jest ‘abeer’, czyli malutkie płatki miki, nadające farbie dodatkowego blasku. Zabawa z kolorami wywodzi się z historii o Krysznie, który nałożył na twarz ukochanej Radhy kolorowy proszek. W młodości Kryszna był wyjątkowo skory do psot i figlów. Mówi się, że jako dziecko był bardzo zazdrosny o jasna cerę Radhy, jako że sam był bardzo ciemny (z powodu trucizny, z pomocą której próbowała go zabić ogrzyca Pootana). Gdy poskarżył się swojej matce, Yashodzie, jakie to niesprawiedliwe, ze skóra Radhy jest taka jasna, a jego taka ciemna, ta, żeby go uspokoić, poradziła, żeby pomalował twarz Radhy na kolor, na jaki tylko ma ochotę. Kryszna usłuchał matki i nakładając podstępem barwnik na twarz ukochanej Radhy upodobnił ją do siebie. Sceny, jak Kryszna nakłada kolorowy proszek na Radhę i inne pasterki są bardzo często przedstawiane na malowidłach. Kobiety oraz starsi ludzie poruszają się w grupach zwanych „toli”, nakładają kolory na innych i składają im życzenia. Zabawa kolorami z największym rozmachem obchodzona jest w miejscach takich jak Mathura, Vrindavan i Barsana, uważanych za miejsce dzieciństwa Radhy i Kryszny. Jest to też ważny dzień dla zakochanych, nałożenie kolorowego proszku na twarz ukochanej osoby jest bardzo popularnym wyrazem uczucia. HOLI NA POŁUDNIU INDII W południowych stanach w Holi wspomina się poświęcenie Kamadevy, który oddał swoje życie, by ocalić równowagę wszechświata wytrącając Śiwę z medytacji. Po tym jak jego żona, Sati, odebrała sobie życie wchodząc na płonący stos, Śiwa stracił zainteresowanie wszelkimi ziemskimi sprawami i oddał się medytacji. Siła jego skupienia była tak wielka, ze wkrótce zaczęło to stanowić zagrożenie dla świata i wywołało wielki niepokój innych bogów. Zwrócili się oni z prośbą o pomoc do boga miłości Kamadevy, który zgodził się wystrzelić jedną ze swych strzał w kierunku Śiwy. Kamadeva wiedział doskonale, że będzie musiał zapłacić za to wysoka cenę, jednak i tak podjął się zadania dla dobra świata. Rażony strzałą Śiwa otworzył swoje trzecie oko i spalił Kamadevę na popiół. Jednak strzała wywołała zamierzony skutek, serce Śiwy zwróciło się ku córce gór, Parvati, która od pewnego czasu oddawała się surowym pokutom, by pozyskać Śiwę na męża. Niedługo po ślubie Śiwy i Parvati, Rati, żona Kamadevy poprosiła Śiwę, by zwrócił życie jej mężowi, który działał na prośbę innych bogów i dla dobra świata. Śiwa bardzo chętnie spełnił tę prośbę. Kamadevie ofiarowuje się kwiaty mango, należące do jego ulubionych, oraz pastę sandałową, by uśmierzyć cierpienie wywołane poparzeniami. Śpiewane są również pieśni, których częstym tematem jest rozpacz Rati po stracie ukochanego małżonka. INNE ZWYCZAJE W niektórych regionach istnieje tradycja rozbijania glinianego garnka z maślanką, zawieszonego wysoko nad ulicą. Młodzi chłopcy i mężczyźni tworzą żywą piramidę i jeden z nich zbija naczynie. Przez cały czas kobiety oblewają ich kolorową wodą i śpiewają ludowe piosenki. Zwyczaj ten najbardziej popularny jest w stanach Maharashtra i Gujerat i pochodzi od opowieści o jednym z wielu wybryków młodego Kryszny. Kryszna tak bardzo lubił maślankę, że wykradał ją z każdego domu. Aby temu zapobiec, kobiety wieszały naczynie wysoko, oczywiście bez większego rezultatu. W stanach Mathura i Barsana Holi trwa cały tydzień. W każdy kolejny dzień mają miejsce obchody organizowane przez jedną z głównych świątyń. W niektórych częściach kraju (np. w Bengalu) organizowane są procesje na cześć Radhy i Kryszny). W Bharsanie szczególnie dobrze bawią się kobiety. W Holi grupami polują na mężczyzn, a gdy uda im się jakiegoś schwytać, spuszczają mu lanie i przebierają w kobiece ubrania. Podobnie w Haryanie kobiety mogą sobie pozwolić na więcej niż zwykle i zajść za skórę mężczyznom. BHANG Bhangu używa się w Indiach od około 3000 lat i jest integralną częścią tamtejszej kultury. Spożywanie bhangu jest tradycją tak silnie związaną z holi, ze uchodzi on za oficjalny napój tego święta. Po za tym specyfik ten ma duże znaczenie w kulcie Śiwy (używa się go np. do wspomagania medytacji). Jest to mocno odurzająca substancja wytwarzana z liści i pędów marihuany. W holi zaprawia się nim wiele przysmaków, zarówno orzeźwiający napój, thandai, jak i różnego rodzaju przekąski. Miejscem, gdzie tradycja spożywania bhangu jest najżywsza, jest Banaras (Varanasi), ważny ośrodek śiwaizmu w Indiach. Bhang przygotowuje tam w tradycyjny sposób wielu ludzi. Liście i pędy marihuany rozcierane są na jednolitą zieloną pastę, do której dodaje się klarowane masło i przyprawy korzenne. Otrzymaną masę można posłodzić i podawać w postaci kuleczek jako przekąskę, użyć do produkcji hałwy, lub po wymieszaniu z mlekiem stosować jako bazę do różnych napojów. Thandai to przysmak podawany tradycyjnie podczas holi, dla orzeźwienia bawiących się na całego ludzi. Ten napój również jest specjalności a Banarasu. Tradycyjnie przyrządza się go ze źródlanej wody, cukru, pestek melona i arbuza, migdałów, nasion lotosu, orzechów nerkowca, kardamonu, szafranu, wody różanej i białego pieprzu. Do szklanki thandai dodaje się łyżkę lub dwie mocnego bhangu, mleko i lód, by dodatkowo wzmocnić atmosferę święta Holi. Choć oczywiście najlepsze jest thandai domowej roboty, w Banarasie i innych regionach Indii można kupić przemysłowe koncentraty. WIECZÓR Po całodziennym szaleństwie, kiedy ludzie nieco przytomnieją, wieczór spędza się w gronie bliskich przyjaciół. Odwiedza się bliskich, obdarowuje słodyczami i drobnymi upominkami, wymienia uściski i składa życzenia z okazji Holi. Spotkania towarzyskie są też organizowane przez rozmaite stowarzyszenia kulturalne.

Narodowe święto Indii obchodzone we wszystkich miastach. Indie stały się republiką 26 stycznia 1950. We wszystkich większych miastach organizowane są bardzo kolorowe i huczne parady. W Kolkacie parada odbywa się na "Czerwonej Ulicy" ("The Red Road").

Wielki Piątek – w chrześcijaństwie dzień stanowiący część Triduum Paschalnego, w którym wspomina się mękę i śmierć Jezusa Chrystusa. Wielki Piątek to jedyny dzień w roku, w którym Kościół katolicki nie sprawuje ofiary mszy. Wyjątkowo, w 2009 roku Stolica Apostolska wyraziła zgodę na sprawowanie przez kard. Tarcisio Bertone w tym dniu mszy świętej pogrzebowej za ofiary trzęsienia ziemi w rejonie L'Aquili we Włoszech. Wielki Piątek jest dniem najgłębszej żałoby; dniem skupienia, powagi, wzmożonej pobożności i gorliwych praktyk religijnych. Tego dnia obowiązuje post ścisły. W Wielki Piątek odprawiane są nabożeństwa Drogi Krzyżowej.

Id al-Fitr (Ramadan Bajram Święto Przerwania Postu, zwane również Al-Id as-Saghir, tur. Szeker Bajram) - święto dziękczynienia obchodzone w Islamie na zakończenie czasu świętego postu zwanego Ramadan. W tym dniu muzułmanie w atmosferze radości odwiedzając się nawzajem, pozdrawiają słowami "id Mubarak" , składają sobie życzenia i obdarowują prezentami. Jest to dzień radości, modlitwy, wzajemnego pojednania i dziękczynienia Bogu za przeżycie czasu świętego postu i przebaczenie grzechów. Jest to również dzień społecznej solidarności. Ci, których na to stać, winni w tym dniu wesprzeć potrzebujących, aby i oni mogli mieć udział w radości tego świątecznego dnia.

15 sierpnia – rocznica uzyskania niepodległości od Wielkiej Brytanii (1947).

Aszura, ‘Āšūrā’ (arab. عاشوراء, od aram. asurya – dekada) – święto muzułmańskie obchodzone 10. dnia Muharramu – pierwszego miesiąca kalendarza muzułmańskiego. Najważniejsze święto szyizmu imamickiego, obchodzone głównie przez tę denominację. Tego dnia opłakuje się męczeńską śmierć Husajna ibn Alego, wnuka Mahometa poległego w bitwie pod Karbalą z wojskami kalifa omajjadzkiego 10 października 680 r. n.e. Z tej okazji odbywają się procesje i przedstawienia pasyjne. W czasie procesji zmierzających do grobu Husajna gromady mężczyzn biczują się do krwi. Pielgrzymi płaczą i zawodzą. Organizowane są spotkania, odrębne dla kobiet i mężczyzn, podczas których rozpamiętuje się cierpienia imama. Kobiety w tym czasie ubierają się na czarno i nie noszą ozdób. W czasie walk domowych w Iraku święto Aszury wykorzystywane było przez sunnickich zamachowców. Przykładowo 30 stycznia 2007 w zamachach bombowych zginęło co najmniej 40 osób. Muzułmanie sunnici wierzą, że Mojżesz pościł tego dnia, aby podziękować Bogu za uwolnienie Izraelitów z niewoli w Starożytnym Egipcie, prosząc wiernych, aby pościli wraz z nim.

Mohandas Karamchand Gandhi (hindi मोहनदास करमचन्द गांधी, trb. Mohandas Karamćand Gandhi, trl. Mohandās Karamcand Gaṁdhī, gudźarati મોહનદાસ કરમચંદ ગાંધી ; zwany Mahatma Gandhi - hindi महात्मा गांधी albo po prostu Mahatma – hindi महात्मा, co w sanskrycie znaczy wielka dusza, ur. 2 października 1869 w Porbandarze, zm. 30 stycznia 1948 w New Delhi) – jeden z twórców współczesnej państwowości indyjskiej i propagator pacyfizmu jako środka walki politycznej.

Boże Narodzenie, Uroczystość Narodzenia Pańskiego – w tradycji chrześcijańskiej to święto upamiętniające narodziny Jezusa Chrystusa. Jest to liturgiczne święto stałe, przypadające na 25 grudnia (wg kalendarza gregoriańskiego). Boże Narodzenie poprzedzone jest okresem trzytygodniowego oczekiwania (dokładnie czterech niedziel), zwanego adwentem. W Kościołach, które nadal celebrują liturgię według kalendarza juliańskiego (tzw. Kościoły wschodnie, głównie Kościół prawosławny), Boże Narodzenie przypada obecnie 6 stycznia. W niektórych Kościołach chrześcijańskich święta Bożego Narodzenia zaczynają się od dnia poprzedzającego rocznicę narodzin Jezusa - Wigilii (wieczór 24 grudnia), zwanej w Polsce regionalnie Gwiazdką lub Godami. W dniu tym tradycją w Polsce jest post jakościowy (bezmięsny, w pewnych regionach kraju jest to post ścisły). Punktem kulminacyjnym dnia jest uroczysta kolacja, do której tradycja nakazywała zasiadać po pojawieniu się na niebie pierwszej gwiazdki, na pamiątkę gwiazdy prowadzącej Trzech Króli do stajenki. Świętowanie Wigilii, ani tradycyjny post w tym dniu nie są wspólne wszystkim chrześcijanom, np. protestanci nie zachowali specjalnych przepisów odnośnie do jedzenia lub niejedzenia mięsa. Chrześcijan prawosławnych obowiązuje w tym dniu ścisły post, aż do kolacji wigilijnej. Warto mimo to odnotować, że w Polsce również i mniejszości wyznaniowe przestrzegają wigilijnego postu ze względu na specyficzną tradycję naszego kraju. Obowiązek postu zniesiono w Kościele katolickim w roku 1983 (Nowy kodeks prawa kanonicznego), w Polsce episkopat podtrzymywał post wigilijny specjalnym dokumentem aż do roku 2003 - obecnie post w Wigilię jest jedynie zalecany. Polska literatura kulinarna (np. Lemnis Vitry) podaje, że liczba gości w czasie wieczerzy wigilijnej powinna być parzysta (plus jeden talerz dla nieobecnych/zmarłych/niespodziewanych przybyszów/Dzieciątka). Natomiast nie ma zgodności co do liczby potraw: według niektórych źródeł powinna ona wynosić 12, zaś w innych podkreśla się, że winna być nieparzysta, generalnie 13 u magnatów, 11 u szlachty, 9 u mieszczaństwa. Te 13 potraw jest górną granicą. Ale według księcia J. O. Radziwiłła, można spróbować wszystkich ryb, które są liczone jako jedno danie. O północy w kościołach rzymskokatolickich rozpoczyna się uroczysta msza zwana Pasterką. Następny dzień (25 grudnia) jest nazywany Bożym Narodzeniem, a 26 grudnia to w Polsce drugi dzień świąt obchodzony na pamiątkę św. Szczepana, pierwszego męczennika za wiarę chrześcijańską. Kolorem liturgicznym w okresie Bożego Narodzenia jest kolor biały. W krajach o tradycji katolickiej, prawosławnej i protestanckiej pierwszy dzień Bożego Narodzenia jest dniem wolnym od pracy. W większości krajów wolny od pracy jest również drugi dzień Bożego Narodzenia (w Wielkiej Brytanii zwany Boxing Day).